تفاوت سوگ و افسردگی در چیست؟

سوگ و افسردگی علائم مشابهی دارند، اما هر کدام یک تجربه مجزا هستند، و ایجاد تمایز میان این دو به دلایل مختلفی مهم است. درمورد افسردگی، تشخیص و پیگیری درمان می‌تواند به معنای واقعی کلمه نجات دهنده زندگی فرد باشد. در عین حال، تجربه سوگ به دلیل از دست دادن فرد یا چیزی ارزشمند، نه تنها طبیعی است، بلکه در نهایت می‌تواند بسیار شفابخش باشد.

دیدگاه‌های بالینی درباره سوگ و افسردگی

ویرایش پنجم کتابچه راهنمای تشخیصی و آماری اختلالات روانی (DSM 5) «محرومیت از سوگ» را از تشخیص اختلال افسردگی اساسی (MDD) حذف کرد. در DSM IV، «محرومیت از سوگ» بیان می‌کند که فردی که در چند هفته اول پس از مرگ یکی از عزیزانش بوده است، نباید مبتلا به MDD تشخیص داده شود.(روانشناسی  چتر  سبز)

با این حال، DSM 5 تشخیص می‌دهد که اگرچه سوگ و MDD متمایز هستند، اما می‌توانند در کنار هم وجود داشته باشند. علاوه بر این، تجربه سوگ گاهی اوقات می‌تواند باعث یک دوره افسردگی اساسی شود، درست مانند سایر تجربیات استرس زا.

مطالعات نشان داده اند که استرس شدید مرتبط با سوگ همچنین می‌تواند باعث بیماری‌های پزشکی – مانند بیماری قلبی، سرطان و سرماخوردگی – و همچنین اختلالات روانپزشکی مانند افسردگی و اضطراب شود.

مقایسه سوگ و افسردگی

با توجه به این همپوشانی، مواقعی وجود دارد که تشخیص سوگ و افسردگی دشوار است. درک بهتر شباهت‌ها و تفاوت‌های آن‌ها می‌تواند کمک کننده باشد.

شباهت‌ها

سوگ دارای چندین علامت مشترک با علائم اختلال افسردگی اساسی است، از جمله:

    غم و اندوه شدید

    بی‌خوابی

    اشتهای ضعیف

    کاهش وزن

سوگ همچنین می‌تواند به سوگ پیچیده تبدیل شود، که بر خلاف سوگ بدون عارضه، به نظر می رسد با گذشت زمان شدت پیدا می‌کند و می‌تواند بسیار شبیه افسردگی باشد. در موارد شدید، شخصی که سوگ پیچیده و شدید دارد ممکن است رفتارهای خود تخریبی انجام دهد یا حتی به خودکشی فکر کند یا اقدام کند.(مرتضی احمدی منش)

تفاوت‌ها  

تفاوت سوگ و افسردگی این است که غم ناشی از سوگ در طول زمان کاهش می‌یابد و در مواقعی رخ می‌دهد که توسط افکار یا علتی یادآوری می‌شود. به عبارت دیگر، فرد ممکن است در شرایط خاصی احساس نسبتاً بهتری داشته باشد، مانند زمانی که دوستان و خانواده برای حمایت از او در کنارش هستند. اما عواملی مانند سالگرد تولد فرد متوفی یا رفتن به عروسی پس از قطعی شدن طلاق، می‌تواند باعث شود که این احساسات ناخوشایند ظاهر شوند.

از سوی دیگر، افسردگی پایدارتر و فراگیرتر است. یک استثنا در این مورد، افسردگی غیر معمول یا آتیپیک است، که در آن رویدادهای مثبت می‌توانند باعث بهبود خلق و خو شوند. با این حال، فرد مبتلا به افسردگی غیر معمول یا آتیپیک تمایل دارد علائمی را نشان دهد که برخلاف علائمی است که معمولاً با سوگ تجربه می‌شود، مانند خواب زیاد، خوردن بیشتر و افزایش وزن.

درمان

در حالی که سوگ می‌تواند بسیار دردناک باشد، به طور کلی هیچ نشانه پزشکی برای درمان آن وجود ندارد. برخی استثناها عبارتند از:

    اگر اضطراب ناشی از سوگ آنقدر شدید است که در زندگی روزمره اختلال ایجاد می‌کند، داروهای ضد اضطراب ممکن است مفید باشند.

    اگر فرد دچار مشکلات خواب است، استفاده کوتاه مدت از داروهای خواب با نسخه یا بدون نسخه ممکن است مفید باشد.

    اگر معیارهای تشخیصی MDD را دارید، ممکن است داروهای ضد افسردگی تجویز شوند.

در هر دو مورد، روان‌درمانی می‌تواند برای کمک به پردازش احساسات و یادگیری استراتژی‌هایی که می‌تواند به شما در مقابله با سوگ کمک کند بسیار مفید باشد.(مرتضی احمدی منش)

کلام آخر

اگر نمی‌دانید که آیا سوگ یا افسردگی را تجربه می‌کنید، مهم است که با متخصص سلامت روان خود صحبت کنید که می‌تواند به شما در ایجاد تمایز میان این دو کمک کند. اگر علائم شما مربوط به سوگواری عادی باشد، احتمالاً به مرور زمان بهبود خواهند یافت. سوگواری روشی است که بدن ما از این طریق با تجربیات سخت و آسیب زا کنار میاید.

هر فردی به طور متفاوتی غمگین می‌شود و هیچ راه درست یا غلطی برای انجام آن وجود ندارد. با یک درمانگر یا فردی که به او اعتماد دارید صحبت کنید و به یاد داشته باشید که سوگواری نشانه ضعف نیست.

به همین ترتیب، افسردگی نیز مانند هر بیماری دیگری است. کمک گرفتن در هنگام تجربه علائم افسردگی نشانه قدرت است و می‌تواند به شما کمک کند در مسیر درمان موثر قرار بگیرید.

روانشناس در تهران

مرتضی احمدی منش

مرکز روانشناسی چتر سبز